9th Work & Energy 1, 9 वी कार्य आणि ऊर्जा 1.

आपल्या What’s app समूहात सामील होण्यासाठी खालील👇 निळ्या लिंकला स्पर्श करा🙏

👉 माहिती विज्ञानाची 🎷

___________________________

🥁 कार्य व्याख्या:-

‘एखाद्या वस्तूवर बल (F) प्रयुक्त केले असता त्या वस्तूचे विस्थापन (s) बलाच्या दिशेने झाल्यास शास्त्रीयदृष्ट्या कार्य (W) घडून आले असे म्हणतात.’

Definition work:-

‘Work (W) is said तोक्क be done when a force (F) applied on an object causes displacement (s)

of the object.’

____________________

🪂  सूत्र 

पदार्थावर प्रयुक्त केलेल्या बलाने केलेले कार्य हे बलाचे परिमाण F आणि पदार्थाचे बलाच्या दिशेने झालेले विस्थापन s यांच्या गुणाकारा इतके असते.  

कार्य = बल × विस्थापन

W = F × s

ज्यूल (J) =  न्यूटन (N) ×  मीटर (m)

J = N × m

कार्याचे एकक

कार्य = बल × विस्थापन

SI पद्धतीत बलाचे एकक न्यूटन (N) व विस्थापनाचे एकक मीटर (m) आहे. म्हणून कार्याचे एकक न्यूटन-मीटर आहे. या एककालाच ज्यूल (J) असे म्हणतात.

——————————————

The work (W) done by a force (F) acting on an object is the product of the magnitude of the force and the displacement (s) of the object in the direction of the force. 

Work (W) = force (F)×                                                  displacement(s)

1 J = 1 N × 1 m

In SI system, the unit of force is newton (N) and the unit of displacement is metre

(m). Thus, the unit of force is newton-metre. This unit is called joule.

Work (J) = Force (N) ×                                               Displacement (m)

1 J = 1 N × 1 m

—————-_————————

व्याख्या 1 ज्यूल:–

 1 न्यूटन बलाच्या क्रियेमुळे वस्तूचे बलाच्या दिशेने 1 मीटर विस्थापन होत असल्यास घडून आलेले कार्य 1 ज्यूल होय.

1 ज्यूल = 1 न्यूटन ´× 1 मीटर

1 J = 1 N × 1m

CGS पद्धतीत बलाचे एकक डाईन व विस्थापनाचे एकक सेंटिमीटर (cm) आहे. म्हणून कार्याचे एकक डाईन-सेंटिमीटर आहे. यालाच अर्ग असे म्हणतात.

व्याख्या:-  1 अर्ग – 1 डाईन बलाच्या क्रियेमुळे वस्तूचे बलाच्या दिशेने 1 सेंटीमीटर विस्थापन होत असल्यास घडून आलेले कार्य 1 अर्ग होय.

1 अर्ग = 1 डाईन × 1 सेमी

__________________________

1 Joule : If a force of 1 newton displaces an object through 1 metre in the direction

of the force, the amount of work done on the object is 1 joule.

 1 joule = 1 newton ´ 1 metre

1 J = 1 N ´ 1 m

In CGS system, the unit of force is dyne and that of displacement is centimeter (cm). Thus, the unit of work done is dyne-centimetre. This is called an erg.

🥯 Definition 1 erg : If a force of 1 dyne displaces an object through 1 centimetre in the direction

of the force, the amount of work done is 1 erg.

1 erg = 1 dyne × 1 cm

————————————–

✈️  ज्यूल आणि अर्ग यामधील संबंध

1 न्यूटन = 10^5 डाईन व 

1 मीटर = 10^2 

कार्य  =  बल × विस्थापन

1 ज्यूल = 1 न्यूटन × 1 मीटर

1 ज्यूल = 10^5 डाईन × 10^2 सेमी

           = 10^7 डाईन सेमी

1 ज्यूल = 10^7 अर्ग

——————————

🪘 Relationship between joule and erg

We know that, 

1 newton = 105 dyne and 

1 m = 10^2 cm

Work = force × displacement

1 joule = 1 newton × 1 m

1 joule = 10^5 dyne× 10^2 cm

 = 10^7 dyne cm

1 joule = 10^7 erg

———————————

धन, ऋण व शून्य कार्य. (Positive, Negative and Zero work)

धन कार्य:-

ज्या वेळेस बलाची व विस्थापनाची दिशा एकच असते त्या वेळेस त्या बलाने केलेले कार्य धन कार्य असते.

उदा:– बंद पडलेल्या स्कूटरला धक्का देऊन गतिमान करणे. 

ऋण कार्य:–

ज्या वेळी बलाची व विस्थापनाची दिशा एकमेकांच्या विरुद्ध असते त्या वेळी त्या बलाने केलेले कार्य ऋण कार्य असते.

उदा:- मित्राने फेकलेल्या चेंडूचा झेल घेणे.

 शून्य कार्य:-  ज्या वळेस बल लावले असता विस्थापन होत नाही किंवा बल व विस्थापन एकमकांना लंबरूप असतात त्या वेळी

बलाने केलेले कार्य शून्य असते.

उदा:– दोरीच्या टोकाला दगड बांधून गोल गोल फिरवणे.

———————————–

Positive, negative and zero work

positive work:-

When the force and the displacement are in the same direction, the work done by

the force is positive.

Ex:- Pushing a stalled vehicle.

Negative work:-

When the force and the displacement are in opposite directions, the work done by the force is negative.

Ex:- when a cyclist applies breaks on his bicycle and slows it down, the work done by the applied force is negative. 

Zero work:–

When the applied force does not cause any displacement or when the force and the displacement are perpendicular to each other, the work done by the force is zero.

Ex:- A stone tied to a string and revolved at constant speed in a horizontal plane, the work done by the centripetal force acting on the stone 🪨 is zero. 

______________________________

🏵️   बलाचे प्रकार कोणते?

उत्तर:- 

1. गुरुत्वीय बल 
2. विद्युत चुंबकीय बल 
3. अणुकेंद्रकीय बल 
4. स्नायू बल 
5. घर्षण बल 
6. चुंबकीय बल  
7. स्थितिक विद्युत बल
8. यांत्रिक बल
9. स्प्रिंगबल
10. यांत्रिक बल

————————————-

💪 What are different types of forces? 

Ans:- 

1. Gravitational force, 
2. Nuclear force
3. Electromagnetic force
4. muscular force
5.  frictional force.
6. magnetic force,
7.  electrostatic force
8. Spring force
9. Electrostatic force
10. Mechanical force